„Ogranicz cukier”, „cukier to zło”, „nie truj tym dziecka”, „co za matka, dała mu ciastko”. Czy rzeczywiście tak jest, że musimy, ale to koniecznie musimy do zera wyeliminować cukier z naszego życia?

WHO zaleca ograniczenie spożycia cukru do 10% całkowitego zapotrzebowania energetycznego, przy czym zaznacza, że najlepiej by było zmieścić się w 5%. Te 5% pojawia się również w dokumencie wydanym przez Europejskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (ESPGHAN).

Nie mówimy tutaj o cukrach naturalnie występujących w owocach. Zdaniem WHO mamy ograniczać cukry tzw. wolne, czyli dodane do jedzenia czy napojów przez producenta żywności, a także przez nas samych (np. podczas słodzenia herbaty). Do tej grupy zalicza się również cukry występujące naturalnie w miodzie, syropach oraz sokach i koncentratach owocowych.

Czyli jeszcze raz – wszyscy powinniśmy zredukować ilość wolnych cukrów do 10% zapotrzebowania energetycznego, świetnie by było gdyby udało się do 5%. A jakby tak zejść jeszcze niżej? Zdaniem WHO nie ma dowodów, które by świadczyły o tym, że nie warto tego robić. Także śmiało, można redukować do zera 🙂

Dla tych, którzy jednak nie są gotowi na takie radykalne kroki, mam małą ściągę, pokazującą ile cukru w diecie najmłodszych jest zdaniem WHO w porządku. W obliczeniach przyjmuje się, że jedna łyżeczka cukru waży mniej więcej 4 gramy.

Wygląda to tak:

• Do ukończenia 2. roku życia najlepiej by było, gdyby dzieci nie spożywały przetworzonych pocukrzonych produktów
• Dla dzieci pomiędzy 2., a 4. rokiem życia limit będzie wynosił 4 łyżeczki cukru dziennie
• Od 4 do 7. roku życia dopuszczalna ilość zwiększa się do 5 łyżeczek
• Natomiast między 7., a 10. rokiem życia tych łyżeczek można zjeść 5 i pół 

Dużo? Mało?

Niestety nie znam wielu osób, które by się w tych limitach mieściły. Nie mieszczą się nawet gdyby podnieść ilość cukru z 5 do 10% zapotrzebowania energetycznego i dopuścić dwa razy większe spożycie cukru niż jest to podane powyżej. Z raportu, który dotyczył sposobu żywienia polskich dzieci w wieku od 5. do 36. miesiąca życia wynika, że 75% dzieci po 1. roku życia spożywa za dużo cukru. Przekraczanie tych cukrowych norm jest wyjątkowo proste jak do diety wkroczą soki, ciasteczka czy smakowe jogurty i inne deserki. Bo 4 łyżeczki cukru to pływają w 200 ml sklepowego napoju owocowego. W małym kubeczku jogurtu z napisem, że to dla dzieci też znajdziemy prawie tyle.

Z tym cukrem to nie jest łatwy temat, bo nie da się przed czterolatkiem udawać, że nie ma sklepów, że jego koledzy to jedzą tylko jarmuż i że fajnie jest iść na urodziny do koleżanki z przedszkola ze swoją własną sałatką i nie dotykać tortu. Jak dziecko raz na jakiś czas zje cukru więcej niż wynosi jego dzienny limit wyliczony przez ekspertów z WHO, to nic mu nie będzie. Tylko, że to „raz na jakiś czas” to jest w większości przypadków zdecydowanie za często. To co na pewno dobrze by było zrobić, to wywalić z domu te wszystkie niby przeznaczone specjalnie dla dzieci biszkopciki, kolorowe napoje, mleko z cukrem nazywane jogurtem owocowym i zaczynając od siebie wprowadzać zdrowe nawyki żywieniowe u całej rodziny. Bo jeden soczek nie zaszkodzi, ale takie 365 soków wypitych w ciągu roku przybliża dziecko do cukrzycy, otyłości, próchnicy, chorób serca i mnóstwa innych problemów, których byśmy nie chcieli.

Na zdrowie!

Raport z badania „Kompleksowa ocena sposobu żywienia dzieci w wieku od 5. do 36. miesiąca życia – badanie ogólnopolskie 2016 rok”, Weker H., Socha P., wsp., Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2017

Sugar Intake in Infants, Children and Adolescents. ESPGHAN http://www.espghan.org/fileadmin/user_upload/Society_Papers/Sugar_Intake_in_Infants__Children_and_Adolescents._ESPGHAN_Advice_Guide._2018._Ver1..pdf

„Guideline: Sugar intake for adults and children”, World Health Organization, Geneva, 2015